2024, rekor sıcaklıklarla tarihe geçti. Uzmanlar, Paris İklim Anlaşması hedeflerinin 2028’e kadar aşılabileceği konusunda uyarıyor.
2024 yılı, küresel ısınmanın etkisiyle tarihin en sıcak yılı olarak kaydedildi. Uzmanlara göre, Paris Anlaşması’nın hedeflediği 1,5 derece sıcaklık artışı sınırı 2028 yılına kadar aşılabilir.
AA’nın haberine göre, Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz, 2024 yılındaki sıcaklık rekorlarının, Paris Anlaşması’ndaki hedeflerin gerçekleşmesinin giderek zorlaştığını gösterdiğini belirtti. Prof. Kurnaz, Sanayi Devrimi öncesi döneme göre 1,5 derece sınırını aşmanın ciddi çevresel, toplumsal ve ekonomik sonuçları olacağına dikkat çekti.
2024, sıcaklık rekorlarıyla anılan bir yıl
Avrupa Birliği Copernicus İklim Değişikliği Servisi’nin verilerine göre, 2024’te küresel ortalama sıcaklık, Sanayi Devrimi öncesi seviyelerin 1,6 derece üzerine çıkarak rekor kırdı. Özellikle Temmuz ayında ölçülen 17,16 dereceyle 22 Temmuz 2024, tarihin en sıcak günü olarak kayıtlara geçti. 2024’te rekor kıran gün sayısı 195, küresel sıcaklık artışı 1,6 derece olurken, atmosferdeki karbondioksit yoğunluğu 422 ppm (2023’e göre 2,9 ppm artış) olarak gerçekleşti. Prof. Dr. Levent Kurnaz, bu sıcaklıkların yalnızca El Nino gibi doğal iklim döngülerinden kaynaklanmadığını, küresel ısınmanın temel itici güç olduğunu vurguladı. El Nino’nun sıcaklığı artırıcı, La Nina’nın ise hafifletici etkisinin olduğunu belirten Kurnaz, bu yıl güçlü bir La Nina olmadığı için sıcaklıkların daha da yükseldiğini ifade etti.
2028’de Paris Anlaşması hedefleri aşılabilir
Paris Anlaşması’nın temel hedefi, küresel sıcaklık artışını Sanayi Devrimi öncesine göre 1,5 dereceyle sınırlamak. Ancak bu hedef, 10 yıllık sıcaklık ortalamalarına dayanıyor. Prof. Dr. Kurnaz, geçtiğimiz 10 yılın ortalama sıcaklık artışının henüz 1,5 dereceye ulaşmadığını ancak bu sınırın 2028’e kadar aşılabileceğini belirtti. 2024 yılında, sıcaklık artışlarının yanı sıra aşırı hava olayları da dikkat çekti. Dünya Meteoroloji Örgütü’ne (WMO) göre, rekor sıcaklıklar şiddetli sel, kuraklık, orman yangınları ve tropikal kasırgaların artmasına yol açtı. Bu durum, dünya genelinde milyonlarca insanı etkiledi. Özellikle Amazon Ormanları ve Pantanal Sulak Alanı gibi kritik ekosistemler, 2024’te kuraklık ve yangınlarla büyük zarar gördü. Bu olaylar, biyoçeşitlilik kaybına ve ekosistemlerin çöküşüne neden oldu.
Sıcaklık artışlarına karşı hangi adımlar atılmalı?
Prof. Dr. Kurnaz, 1,5 derece sınırını aşmamak için küresel ölçekte acil önlemler alınması gerektiğini belirterek, bu önlemleri şöyle sıraladı: “Kömür kullanımının sonlandırılması, fosil yakıtlara bağımlılığın azaltılması, daha az tüketim ve daha sürdürülebilir bir yaşam tarzı benimsenmesi.”
Sinan SAYGI