Son dakika Dünya Arap ülkeleri, yeni Suriye’de “etkin rol” alabilmek için Türkiye ile yarışıyor
DünyaManşet

Arap ülkeleri, yeni Suriye’de “etkin rol” alabilmek için Türkiye ile yarışıyor

Paylaş

Beşar Esed hükümetinin çöküşünün ve yeni yönetimin Suriye’de işbaşına gelişinin ardından Suriye; Arap ülkeleri ile Türkiye’nin “siyasi rekabet alanına” dönüştü. Bu rekabetin uzun vadede hem Suriye’ye hem de bölgenin kalkınmasına ve barışına katkı sağlayacağı değerlendirmesi yapılıyor.

Yeni Suriye’nin kurulması ve eski rejimin yıkılmasında aktif rol alamayan Arap ülkeleri, Türkiye ile yarışı Suriye’ye yardım ve ekonomik destek vererek sürdürme niyetinde görünüyor. Bu ülkeler, altyapının onarılması, elektrik şebekelerinin yeniden kurulması ve insani yardımların ulaştırılması gibi alanlarda teknik ve mali destek sunarak Suriye’nin istikrarını artırmak için çalışmaya istekliler.

Suriye’ye destek için sıraya giren ülkeler arasında Suudi Arabistan, Katar, Ürdün ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler bulunuyor. Türkiye’nin de bu ülkelerle ilişkileri son dönemde ilerleme kaydetmişti.

Suudi Arabistan Suriye’nin sivil polisini eğitmeyi ve enerji krizini hafifletmek için İran petrol kaynaklarını değiştirmeyi teklif ediyor.

Körfez İşbirliği Konseyi’nde siyasi işlerden sorumlu yetkili Abdel Aziz Aluwaisheg, Suudi Arabistan öncülüğündeki Körfez İşbirliği Konseyi’nin, Suriye’ye devlet kurumlarının yeniden inşası, yollar, elektrik, okullar, hastaneler ve konutların onarımı konusunda teknik yardım sağlamayı planladığını söyledi.

Suudi Arabistan, yakın zamanda Suriye’ye yardım uçakları ulaştırmak için bir hava koridoru da kurmuştu.

ARAP ÜLKELERİ NE AMAÇLIYOR?

WSJ gazetesinde değerlendirmeleri yayınlanan analistlere göre, çabaların arkasında bölgede yeni İslamcı hareketlerin veya terör örgütlerinin ortaya çıkma riskini azaltma ve Suriye’deki nüfuz yarışında stratejik avantaj elde etme arzusu yatıyor.

Suriye, çoğunluğu sünni nüfusu ve yeni yönetimi ile bölgedeki Arap ülkeleri için ideal bir stratejik ortak olma potansiyeline sahip. Ayrıca Suriye’nin stratejik konumu burada etkili olma isteğinde ön plana çıkan sebeplerden.

BAE’nin diplomatik danışmanı Anwar Gargash, yeni yöneticilerin İslamcı kökenleri ve aşırılıkçı gruplarla geçmişteki bağlantıları konusunda endişelerini dile getirdi. Gargash, “Radikal unsurlar, gruplar arasında egemen olursa, tüm bunlar bölgede başka bir krize yol açabilir.” dedi.

“TÜRKİYE ETKİSİNİ DENGELEME İSTEĞİ”

Suudi Arabistan gibi ülkeler, bu destekleri Ankara’nın bölgede artan etkisini dengeleme ve bölgesel liderlik konumlarını güçlendirme stratejisiyle de ilişkilendiriyor. Riyad, Ankara’nın Suriye’deki hamlelerine İslami ve ekonomik yardım yoluyla karşı koymaya çalışıyor.

WSJ’da yer alan habere göre bazı analistler, Riyad’ın Saddam Hüseyin sonrası Irak’ta nüfuz yarışını Tahran’a kaybettikten sonra, Suriye’ye insani yardımı kısmen Ankara’nın Arap cumhuriyetindeki hamlelerini dengelemek için bir yol olarak kullanmaya çalıştığını söylüyor. Gazete, “Krallığın Türkiye ile rekabeti Osmanlı İmparatorluğu’na kadar uzanıyor ve Arap Baharı’nın ardından Ortadoğu’da nüfuz mücadelesi sırasında yakın tarihe kadar devam ediyor” ifadelerini kullanıyor.

Suriye yeni yönetimi de bölge ile ilişkilerini yeniden kurma çabasının bir adımı olarak Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Ürdün ziyaretlerinden oluşan bir Orta doğu turu gerçekleştirmişti.

Katar, Suriye’deki büyükelçiliğini açan ve Şam Havaalanından uçuş başlatan ilk ülkelerden oldu.

SURİYE’DE YENİ DÖNEM

Kasım ayı sonlarında Suriye’nin silahlı muhalefeti, hükümet güçlerine karşı geniş çaplı bir saldırı başlatmıştı ve 8 Aralık’ta Şam’a girmişti. Esed, Suriye Cumhurbaşkanlığı görevinden istifa ederek ülkeyi terk etmişti. 10 Aralık’ta, İdlib vilayetindeki geçici Suriye Kurtuluş Hükümeti’ni yöneten Muhammed el-Beşir, 1 Mart 2025’e kadar Suriye geçici hükümetinin başkanı olarak atandığını açıklamıştı.

Kevser Karatosun / gazetevirgul.com

Paylaş